Πριν λίγες ώρες ο πρωθυπουργός κ. Λουκάς Παπαδήμος έκανε τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, η οποία μας προέκυψε μετά από μία πολιτικά άκρως υποτιμητική και εξωθεσμική διεργασία, στα όρια μιας ξεκάθαρα συνταγματικής εκτροπής και η οποία δεν δικαιολογείται από τις δύσκολες συνθήκες,
Η επαναχρησιμοποίηση πλειάδας παλαιών και κατά πλειοψηφία αποτυχημένων υπουργών θέτει υπό αμφισβήτηση τον προσδιορισμό «νέα» και δεν αφήνει περιθώρια ενός ελπιδοφόρου ορίζοντα
Απογοητευτική, ως σύνολο, η εικόνα στα υπουργικά έδρανα με επιτομή τον κ. Πάγκαλο.
Καταθλιπτική η πληροφορία ότι οι κ.κ. Παπανδρέου και Καρατζαφέρης, ως ομαδάρχες, έδωσαν τις οδηγίες στάσεως, ή θέσεως στους υπουργούς εν όψει του υπουργικού συμβουλίου. Ο δε κος Σαμαράς διέγραψε έναν από τους αρχαιότερους βουλευτές της ΝΔ γιατί μίλησε περί «σταγονιδίων ακροδεξιών στην ΝΔ» και μετατόπιση από τις αρχές της, έμμεσα υπενθυμίζοντας, μαζί με τα παραπάνω, την απολυταρχική ως μοναρχική δομή των κομμάτων που συμμετέχουν και στηρίζουν την κυβέρνηση
Τέλειωσαν και οι πρώτοι σχολιασμοί από πάνελ και παράθυρα και το αίσθημα απόγνωσης και ασφυξίας επικαλύπτει το ευχάριστο δεδομένο ότι έχουμε, τουλάχιστον, μια κυβέρνηση και σταμάτησε το «τσίρκο» των τελευταίων ημερών.
Ως «μάνα εξ ουρανού» έφτασαν στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο μια σειρά κειμένων από την συλλογή του εκλεκτού πολίτη του κόσμου και στοχαστή Δημήτρη Ράπτη, ο οποίος με τιμά με την φιλία του.
Σήμερα αναρτώ ένα από αυτά, το οποίο κατά την άποψή μου είναι σημαντικό να έχουμε μαζί μας στους δύσκολους καιρούς που βιώνουμε και στους χαλεπούς πού έρχονται.
Ο τίτλος της σημερινής ανάρτησης είναι μια αγαπημένη φράση του συγγραφέα του κειμένου
(Π. Κουτσοπίνης)
ΖΩΗ ΠΕΖΗ Ή ΖΩΗ ΜΕ ΠΟΙΗΣΗ;
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΑΠΤΗ
Ιδού η απορία
Σπουδαίο πράγμα η ωριμότητα! Σαν ήμουν νεώτερος, την περιφρονούσα. Τώρα που την απέκτησα, στο μέτρο που την απέκτησα, νοιώθω την αξία της.
Κάποτε είχα την εντύπωση πως, στη ζωή μου, γνώρισα χιλιάδες ανθρώπους' μερικές δεκάδες πολύ καλά.
Οποία πλάνη! Τώρα ξέρω πως γνώρισα μόνο δυο: την Αντιγόνη και την Ισμήνη. Υποχρεώθηκα από τα πράγματα να γνωρίσω τον άνθρωπο της πεζότητας' την Ισμήνη. Αλλά υπήρξα και καλότυχος να γνωρίσω τον Άνθρωπο του μεγαλείου, τον Άνθρωπο με άλφα κεφαλαίο κατά Διογένη' την Αντιγόνη.
Δυο κατηγορίες ανθρώπων: Η μια, όχι πολύ μακριά απ' το κτήνος' η άλλη, πολύ κοντά στο θείο, στην αγιοσύνη!
Είδα ανθρώπους πολλούς, παρα-πολλούς, να στοιβάζονται στο τραίνο της ζωής, χωρίς να ξέρουν πού θα τους βγάλει. Να περιφέρουν τα ράκη της ταπεινής τους ύπαρξης, χωρίς οράματα, χωρίς σκοπό, αφυδατωμένοι και μικρόψυχοι, θύματα της κατανάλωσης και της εθελοτύφλωσης, υποχείριοι των δογμάτων και των δημαγωγών. Όλοι σαν ένας!
Άνθρωποι εφησυχασμένοι, που παροικούν την Ιερουσαλήμ έρποντας για την επιβίωση, χωρίς ανησυχίες, χωρίς προβληματισμούς, χωρίς ευαισθησίες. Άλλοι ευνοημένοι και άλλοι κακότυχοι. Άλλοι ευφυείς και άλλοι ανόητοι. Άλλοι πλούσιοι και άλλοι παρίες. Μα όλοι τους έτοιμοι να ενδώσουν, να συμβιβασθούν, να συρθούν.
Χωρίς ταυτότητα και χωρίς προορισμό. Παραδομένοι σε πλέγματα και σε εμπάθειες. Χαμένοι μέσα στις ασημαντότητες. Υποταγμένοι στο φαύλο κύκλο της αυτοσυντήρησης και στη ρουτίνα της καθημερινότητας, αγωνίζονται με πάθος να επιμηκύνουν μια ζωή που, καθώς η κάθε της μέρα είναι ίδια με την προηγούμενη και απαράλλαχτα όμοια με την επόμενη, στο τέλος είναι σαν η ζωή τους να κράτησε μια μόνο ημέρα!
Τι τραγική ειρωνεία! Τι προδομένες υπάρξεις! Σίγουρα γι αυτούς, ο Παλαμάς έγραψε: "Στους ξέγνοιαστους, αλοίμονο, τους πρέπει να΄ναι δούλοι". Κι ο Βάρναλης συμπλήρωνε: "Πρώτο σου λάθος, να΄σαι δούλος. Δεύτερο, σε κατάδουλη εποχή"!
Είδα όμως κι ανθρώπους σπουδαίους. Ανθρώπους μεγαλόπνοους, πείσμονες, δυνατούς' μικρούς Θεούς!
Έζησαν και ζουν ανάμεσά μας, γεμάτοι φλόγα και οραματισμούς, ανοιχτοί σε κάθε τι το καινούργιο. Mε πιλότο τα ιδανικά τους και όχι τα ορμέμφυτά τους. Με αρχές και με συνέπεια.
Πρωτοπόροι και ριζοσπάστες. Μεγαλόκαρδοι και κοσμοπολίτες. Θιασώτες της ιπποσύνης και της ευγένειας. Αρνούμενοι να συμπράττουν σε μικρότητες. Αλλεργικοί στο να επαναλαμβάνονται. Με μυαλό ν΄ αστράφτει, με ψυχή που να βράζει.
Που να διψούν ν΄ αλλάξουν την ανθρωπότητα, να φτιάξουν το δικό τους κόσμο, ν΄ ανακουφίσουν τον ανθρώπινο πόνο, ν΄ ανακαλύψουν, να γνωρίσουν, να εφεύρουν, να μεταρρυθμίσουν, να δημιουργήσουν. Που πιάνουν τη ζωή απ΄ τη ρίζα, στην ουσία της' που πιάνουν τον ταύρο απ' τα κέρατα!
Άνθρωποι που γνωρίζουν άριστα, όπως κι οι προηγούμενοι, πως η κατάληξη θα΄ναι μια, χους και μύκητες' μα που είναι αποφασισμένοι να πουλήσουν ακριβά τη λεοντή τους. Περαστικοί, αλλ' αποφασισμένοι ν' αφήσουν κάποια αχνάρια, όσο το δυνατό πιο βαθιά, στο πέρασμά τους. Γνώστες του εφήμερου, μα αμετανόητοι εραστές της "Ιθάκης".
Δον-Κιχώτες, ίσως. Που δίνουν μάχες κατ΄ "ανεμομύλων". Μα παραδομένοι αμαχητί, ποτέ!
Επαναστάτες, καινοτόμοι, ανήσυχοι, σκεπτικιστές, περίεργοι. Μερικές φορές και ιδιόρρυθμοι και ισχυρογνώμονες' μα πάντα αξιόλογοι.
Τους απαντάς στο προσκεφάλι του πονεμένου και στο πλευρό του πλανεμένου. Τους βρίσκεις στο εργαστήρι με τον Πλανκ και τον Παστέρ, στην ιεραποστολή με τον Σβάιτσερ, στη Βαστίλλη με τον Νταντόν, στο πόντιουμ με τον Μότσαρτ, στο πολιορκημένο Μεσολόγγι με τον Μπάιρον! Τους βρίσκεις και στα μπουντρούμια του πύργου του Λονδίνου σαν τον Τόμας Μουρ, και με το κώνειο στο χέρι σαν τον Σωκράτη' μα δεν τους βρίσκεις ποτέ με σκυμμένο τον αυχένα, με σφαλιστό το στόμα.
Λιγότεροι ασφαλώς απ' τους πρώτους, μα που αξίζουν. Άνθρωποι που αποτελούν τη συνείδηση της ανθρωπότητας' και -γιατί όχι ;- το καμάρι της! Που, χάρη σ΄ αυτούς, δικαιούνται και οι άλλοι να υπάρχουν και να δηλώνουν ...πολιτισμένοι.
Άνθρωποι που, όπως λέει κι ο Νίκος Καζαντζάκης στην "Αναφορά στον Γκρέκο", δεν είναι χαλαρές, μα τεντωμένες χορδές. Που δε φοβούνται το τέντωμα μα τ΄ αποζητούν πιότερο, ανακράζοντας με δέος αλλά και πείσμα: "Τέντωσέ με, Θεέ μου, κι ας σπάσω"!
Άνθρωποι πονεμένοι και βασανισμένοι. Πολλές φορές, αδικαίωτοι. Μα άνθρωποι ξεχωριστοί, πολύτιμοι. Γεμάτοι λεβεντιά. Που δεν θ΄ άλλαζαν τη μια και μοναδική στιγμή αβέβαιης δικαίωσης και ευτυχίας που κυνηγούν, την ουσία της ύπαρξής τους, με όλα τα καλά του κόσμου. Που κι όταν χάσουν ακόμα, θα μπορούν να φωνάξουν στους άλλους, στους υποτιθέμενους νικητές, αυτό το περίφημο ενός περιώνυμου επαναστάτη: "Εμάς μας έμεινε η φλόγα' εσάς σας έμεινε η στάχτη"!
Ας τους μακαρίζει η ανθρωπότητα. Γιατί, χάρη σ΄ αυτούς, η ζωή αξίζει τον κόπο. Γιατί είναι εκείνοι που δίνουν ποίηση στη ζωή' και άρα, την κάνουν υποφερτή!
[Δημοσίευση: "Ο. ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ" / 1987 ]
