Αριστερά και Μονιμότητα στο Δημόσιο
αναδημοσίευση από την αριστερή στρουθοκάμηλο
Σήμερα, στην χώρα μας, οι αρχές αυτές εν μέσω κρίσης, δυσκολεύονται να μορφοποιηθούν προσκρούοντας σε αντιφάσεις και ιδεολογικές συγχύσεις που έχουν επιβληθεί -με την συνυπευθυνότητα της αριστεράς- στην λειτουργία του δημόσιου τομέα, στενού και ευρύτερου και στην συντριπτική ισχύ που διαθέτουν τα συνδικάτα του δημόσιου τομέα και των ΔΕΚΟ έναντι των του ιδιωτικού τομέα.
Τα κόμματα της αριστεράς έχουν συνδεθεί ψυχή και σώματι με τον δημόσιο τομέα (από κει αντλούν ψηφοφόρους, στελέχη και οικονομική επιδότηση) και δυσκολεύονται να αρθρώσουν την όποια πρόταση μεταρρύθμισής του εφόσον αυτό μπορεί να σημαίνει την εκλογική τους καθίζηση.
Τα κόμματα της αριστεράς έχουν συνδεθεί ψυχή και σώματι με τον δημόσιο τομέα (από κει αντλούν ψηφοφόρους, στελέχη και οικονομική επιδότηση) και δυσκολεύονται να αρθρώσουν την όποια πρόταση μεταρρύθμισής του εφόσον αυτό μπορεί να σημαίνει την εκλογική τους καθίζηση.
Είναι όμηροι ενός καθεστώτος που τα ίδια εξέθρεψαν είτε συνειδητά είτε με την αδυναμία τους να εκφράσουν αυτόνομη πολιτική.
Ποια είναι όμως η αριστερή θέση για τον δημόσιο τομέα και ειδικά για το ζήτημα της μονιμότητας, όπως αυτή εφαρμόζεται στην Ελλάδα; Ας εξετάσουμε το ζήτημα αυτό βάσει των αρχών της αριστεράς.
Οι 800.000 εγγεγραμμένοι άνεργοι σήμερα προέρχονται όλοι από τον ιδιωτικό τομέα. Οι απολύσεις στο δημόσιο απαγορεύονται. Ποια ισότητα (και ποια αδελφοσύνη) προκύπτει λοιπόν όταν τα βάρη της κρίσης τα μοιράζονται αποκλειστικά οι μισθωτοί και οι επιχειρηματίες του ιδιωτικού τομέα; Οι μεν στην ανεργία και την χρεοκοπία χωρίς κανένα δίχτυ προστασίας, οι δε με κάποια μείωση του μισθού τους μόνο αλλά εξασφαλισμένη (έστω και με δανεικά) την δουλειά τους και την σύνταξή τους.
Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα (μισθωτοί και επιχειρηματίες) αξιολογούνται συνεχώς μέσα από την δουλειά, τις ικανότητές και την παραγωγικότητά τους. Όταν δημιουργηθεί κρίση, δεν πληρώνουν μόνο τα δικά τους λάθη αλλά και τις επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης όπως επίσης και την πιθανή χρεοκοπία ή ελλειμματική λειτουργία του δημοσίου ασχέτως αν δεν ευθύνονται οι ίδιοι γι αυτό.
Οι λειτουργοί όμως του δημοσίου τομέα, που συχνά είναι και η αιτία της κρίσης, ελάχιστα πράγματα θα πληρώσουν στο τέλος ή θα φορτώσουν απλά την χώρα με κάποιο νέο δάνειο που θα κληθεί επίσης να αποπληρώσει ο ιδιωτικός τομέας με την όποια "ανάπτυξη" επιτύχει. Κι όλα αυτά για να πληρωθούν οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων...
Για ποια αδελφότητα και δικαιοσύνη μιλάμε άραγε;
Οι λειτουργοί όμως του δημοσίου τομέα, που συχνά είναι και η αιτία της κρίσης, ελάχιστα πράγματα θα πληρώσουν στο τέλος ή θα φορτώσουν απλά την χώρα με κάποιο νέο δάνειο που θα κληθεί επίσης να αποπληρώσει ο ιδιωτικός τομέας με την όποια "ανάπτυξη" επιτύχει. Κι όλα αυτά για να πληρωθούν οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων...
Για ποια αδελφότητα και δικαιοσύνη μιλάμε άραγε;
Οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα της χώρας μας είναι κατά μεγάλο μέρος διορισμένοι χωρίς προσόντα από τα "κόμματα εξουσίας", στα πλαίσια μιας ανήθικης συναλλαγής πελατειακού τύπου. Αποτέλεσμα του γεγονότος αυτού είναι, το δημόσιο, αντί ενός τομέα παροχής υπηρεσιών στην κοινωνική παραγωγικότητα όσων προσθέτουν με τις ιδέες και την εργασία τους στον δημόσιο πλούτο, να αποτελεί ένα άσυλο, πνιγμένο στην γραφειοκρατία -για να δικαιολογήσει τις πλεονάζουσες θέσεις- και στην αναποτελεσματικότητα -λόγω έλλειψης εμπειρίας και προσόντων-, εχθρικό και καχύποπτο προς τις πρωτοβουλίες του αναπτυξιακού δυναμικού της χώρας.
Ένα άσυλο που επιβαρύνει αβάσταχτα και νεκρώνει κάθε υγιή προσπάθεια εξόδου από την κρίση.
Και είναι απορίας άξιο: γιατί η αριστερά ζητά αντί μεταρρύθμισης, κι άλλες προσλήψεις στο δημόσιο, υπερασπίζεται τα σκανδαλώδη κεκτημένα δεκαετιών κρατικού συνδικαλισμού και συνδιοίκησης του δημοσίου και αρνείται πεισματικά να αγγίξει το ζήτημα της χωρίς αξιολόγηση μονιμότητας; (το ίδιο κάνει και με τα κεκτημένα των επίσης κρατικοδίαιτων συντεχνιών των κλειστών επαγγελμάτων αλλά αυτό δεν είναι το θέμα αυτού του άρθρου).
Οι δημόσιοι υπάλληλοι απέκτησαν την μονιμότητα έναντι της έλλειψης κάποιας άλλης αντισταθμιστικής προσόδου ελάχιστου εισοδήματος (πχ γεωργική εργασία) για να έρθουν στις πόλεις και να εργαστούν με ένα ελάχιστο δίχτυ προστασίας. Από τότε, η μείωση του αγροτικού πληθυσμού, οι μεταβολές στον τρόπο παραγωγής και η αστυφιλία έφεραν στις πόλεις πολλαπλάσιους ανθρώπους που αναζητούσαν δουλειά, χωρίς καμιά άλλη εγγύηση. Από τότε ο διορισμός στο δημόσιο απέκτησε μεγάλη σημασία και τα κόμματα άρχισαν να ανταλλάσσουν ψήφους με διορισμούς. Τα προηγούμενα κριτήρια αγνοήθηκαν και η επιδρομή στο δημόσιο με τα βολέματα, ακόμα και σε οργανισμούς που δημιουργούνταν προς τούτο και μόνο, γενικεύτηκε. Η αριστερά, μετά από χρόνια "κράτους της δεξιάς" απόλαυσε κι αυτή επιτέλους -με την άνοδο του Α.Παπανδρέου στην διαχείριση- τους διορισμούς στο δημόσιο, στις ΔΕΚΟ και το σώμα συμβούλων (ως απαραίτητη πηγή ψήφων στο "αριστερό" ΠαΣοΚ).
Από τότε, μιλιά για τον δημόσιο τομέα. Οι αρχές ξεχάστηκαν, η αριστερά από ανιδιοτελής και περήφανη έγινε κρατικοδίαιτη και μικροπρεπής.
Σήμερα, η άρση της μονιμότητας, έστω με προϋποθέσεις αναγκών και αξιολόγησης -όπως γίνεται σε κράτη προοδευμένα, με θεσμούς και δικαιοσύνη- συνεχίζει να αποτελεί γκρίζα ζώνη για την αριστερά κάθε απόχρωσης. Έτσι την πρωτοβουλία την έχει -χωρίς κανένα κοινωνικό έλεγχο- η τρόϊκα (και η κυβέρνηση που ψάχνει τρόπους απλά να πάρει τα δανεικά -χωρίς αν είναι δυνατόν να αλλάξει τίποτα).
Η κρίση δεν έγινε ευκαιρία ούτε για την κυβέρνηση (να εξυγιάνει τον κομματικό της εαυτό) αλλά ούτε και για την αριστερά για να προτείνει έναν δίκαιο και αποτελεσματικό, θεσμικό επιτέλους, τρόπο λειτουργίας του δημόσιου τομέα.
Παραμένει όμηρος του αριστερού αυτοματισμού αδυνατώντας να αρθρώσει ένα λόγο δικαιοσύνης και να προτείνει μεταρρυθμίσεις που να αποκαθιστούν την ισότητα και την αδελφοσύνη ανάμεσα στους εργαζόμενους με κριτήρια εργατικότητας, δημοσίου συμφέροντος, επαναξιολόγησης και αποτελεσματικότητας. "Όχι απολύσεις στο Δημόσιο", τυφλές μετατάξεις προσωπικού χωρίς αξιολόγηση, μονιμοποίηση συμβασιούχων κλπ κλπ
Γι αυτό και έχει χάσει αμετάκλητα τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα στους οποίους δεν μπορεί καν να προσφέρει ένα συνδικάτο ή ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Υπάρχει όμως -και μέσα στην αριστερά- κόσμος που ψιθυρίζει το αυτονόητο: ότι η μονιμότητα όπως είναι σήμερα, και αντισυνταγματική είναι, και βουλιάζει το δημόσιο στην γραφειοκρατία, την αποφυγή εργασίας και εξυπηρέτησης, τα δυσβάσταχτα ελλείμματα και την γενικευμένη διαφθορά των ελεγκτικών μηχανισμών. Στην ιδιοτέλεια, την έλλειψη αδελφοσύνης με τους άλλους εργαζόμενους, την ανισότητα στο εισόδημα, την αδικία του χωρίς καμιά παραγωγικότητα βολέματος, στην θυσία των δικαιωμάτων της νέας γενιάς έναντι της πρόωρης συνταξιοδότησης και των κεκτημένων. Εν τέλει στην καταφυγή σε διαδοχικά μνημόνια, στην χωρίς διέξοδο υπερχρέωση απλά για να πληρώνονται όσοι "πρόλαβαν".
Οι ψίθυροι αυτοί πρέπει να γίνουν φωνές και προτάσεις/διεκδικήσεις.
Η κοινωνική αριστερά μπορεί να μιλήσει -μπορεί να μην έχει την πολιτική αριστερά στο πλάι της αλλά έχει ολόκληρη την κοινωνία της εργασίας. Μπορεί να περιγράψει και να υποστηρίξει δημόσια, με θάρρος και γνώση, τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις σπάζοντας κατ' αρχήν το εμπάργκο του λόγου και μιλώντας γι αυτό που καιρό τώρα έχει συνειδητοποιήσει αλλά δεν τολμά να αρθρώσει τρομοκρατημένη από τους ιδιοκτήτες της αριστερής γνώσης και πάροχους πιστοποιητικών αριστεροσύνης.
Πρώτη κίνηση;
Αριστεροί για την Άρση της Μονιμότητας -με θεσμική μεταρρύθμιση στο Δημόσιο, εφαρμογή ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για όλους και σεβασμό του εισοδήματος από παραγωγική εργασία και "αναπτυξιακή" καινοτομία στην χώρα του κρατικοδίαιτου Βολεψιστάν (ή δημοσιοϋπαλληλικού σοσιαλισμού κάποιων)
