Αναδημοσίευση από την Πολιτική Επιθεώρηση με δικές μου επισημάνσεις (Π. Κουτσοπίνης)
Tου Γκαζμέντ Καπλάνι, www.protagon.gr, 21.2.12
Ένας Πρόεδρος έφυγε στο Βερολίνο και ένας άλλος ήρθε. Αυτός που έφυγε, ο Βούλφ, ήταν άνθρωπος της Μέρκελ. Άχρωμος, μέτριος και διεφθαρμένος. Αυτός που ήρθε, ο ανατολικογερμανός πάστορας Γιόαχιμ Γκάουκ, αποτελεί ιστορική φυσιογνωμία. Μαζί με τον Βάτσλαβ Χάβελ, είναι από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της «Ανατολικής Ευρώπης». Συνεπής αντίπαλος του κομμουνιστικού καθεστώτος ξέρει τι σημαίνει να σκέφτεσαι ανεξάρτητα, να διαφωνείς, να αντιστέκεσαι στον ολοκληρωτισμό και τον ιδεολογικό κομφορμισμό. Συνήθως τέτοιοι σκεπτόμενοι outsider δεν αρέσουν στην εξουσία. Η εξουσία προτιμά μέτριους και μίζερους γιατί είναι εύκολα ελεγχόμενοι. Ήταν αυτός ο λόγος που η Μέρκελ είχε καταψηφίσει τον Γκάουκ πριν δυο χρόνια υπέρ του Βούλφ.
Αν και οι αρμοδιότητες του Γερμανού Προέδρου είναι λίγο έως πολύ όσο και αυτές του Έλληνα Προέδρου (δηλαδή σχεδόν μηδαμινές) η συμβολική σημασία της πτώσης του Βούλφ είναι μεγάλη. Οι ύποπτες σχέσεις του με διάφορους επενδυτές, τραπεζίτες και βιομηχάνους δείχνουν ότι δεν υπάρχουν «έθνη» και «φυλές» γενετικά αδιάφθορες. Παντού και πάντοτε η εξουσία αποτελεί πειρασμό για διαφθορά και καταχρήσεις. Δεν υπάρχει καλή και κακή εξουσία. Υπάρχει καλός και κακός έλεγχος της εξουσίας.
Το παράδειγμα της πτώσης του Βούλφ δείχνει πόσο υγιής και ψηλά είναι ο πήχης του κοινωνικού ελέγχου πάνω στην πολιτική στην Γερμανία. Το ίδιο συνέβη πέρσι όταν ο Zού Γκούτενμπέργκ, ο Γερμανός Υπουργός Άμυνας, αναγκάστηκε να παραιτηθεί όταν αποδείχθηκε η λογοκλοπή στην διδακτορική του διατριβή. Φοβάμαι ότι στην Ελλάδα τα «θανάσιμα αμαρτήματα» του Γερμανού Προέδρου και του Υπουργού Αμύνης δεν θα είχαν προκαλέσει καμία αποκάλυψη, καμία κοινωνική αντίδραση, καμία δυσφορία, καμία πτώση.
Επειδή στην Ελλάδα ο έλεγχος της εξουσίας είναι, δυστυχώς, σαθρός και ο πήχης τόσο χαμηλά, ανθεί η λαϊκίστικη και αυτοκαταστροφική κουλτούρα της «αντίστασης στην εξουσία». Ο έλεγχος απαιτεί ευθύνη, ήθος, διάρκεια, συνέπεια, τεκμηρίωση, συμμετοχή της κοινωνίας και σεβασμό των Νόμων και των δημοκρατικών κανόνων από όλους ανεξαιρέτους τους πολίτες. Απαιτεί επίσης την φαντασία στην εξουσία: με την έννοια ότι ως πολίτης ζητάς από την εξουσία να μην κάνει αυτό που δεν θα έκανες ο ίδιος σε περίπτωση που είχες την εξουσία.
Η κουλτούρα της «αντίστασης στην εξουσία» νομίζω ότι συμφέρει την ίδια την ανεύθυνη και διεφθαρμένη εξουσία. Στην τελική φτιάχνει τον τύπο του «αντιεξουσιαστή στην εξουσία». Που σημαίνει ότι εάν ο Βούλφ ζούσε στην Ελλάδα κατά πάσα πιθανότητα δεν θα είχε παραιτηθεί. Θα είχε δηλώσει αμέσως θύμα πλεκτάνης και «κέντρων εξουσίας» (εγχώριων και ξένων, κατά πάσα πιθανότητα Γερμανών). Θα είχε δηλώσει υπερασπιστής και συνεχιστής «λαϊκών αγώνων». Στις εφημερίδες θα υπήρχαν δημοσιογράφοι που θα έγραφαν πόσο καλός μπαμπάς είναι και ότι εν πάση περιπτώσει διαφθορά υπάρχει ακόμα και στην Γερμανία (“δείτε παρακαλώ τι κάνει η Siemens!”) - και στην τελική σιγά τα… ωά για ένα δάνειο με ευνοϊκούς όρους για ένα «κωλόσπιτο». Οι κάμερες θα τον έδειχναν να προσεύχεται στην Παναγία της Τήνου για να δείξει ότι είναι θεοσεβούμενος, ταπεινός και σεμνός...
Ας ελπίσουμε η «κακή Γερμανία» να γίνει παράδειγμα και για τον τρόπο λειτουργίας της δημοκρατίας της. Όχι μόνο για την ασφυκτική δημοσιονομική πειθαρχεία που προσπαθεί να επιβάλλει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
